- Μαξιμιανός, Μάρκος Αυρήλιος Βαλέριος
- (Marcus Aurelius Valerius Maximianus, Σίρμιο, Πανονία, περ. 250 – Μασσαλία 310 μ.Χ.). Ρωμαίος αυτοκράτορας (286-305 μ.Χ.). Προερχόταν από άσημη οικογένεια, όμως διέπρεψε ως στρατιωτικός και το 285 μ.Χ. ονομάστηκε καίσαρας από τον φίλο του Διοκλητιανό. Το επόμενο έτος (1 Απριλίου 286) προβιβάστηκε στο αξίωμα του αύγουστου, αποτελώντας τυπικά ισότιμο συνάδελφο του Διοκλητιανού. Αναλαμβάνοντας την κυβέρνηση της Δύσης, υπέταξε τους επαναστάτες της Γαλατίας, αλλά δεν κατόρθωσε να καταπνίξει την επανάσταση στη Βρετανία. Την 1η Μαρτίου του 293 μ.Χ. ο Κωνσταντίνος ο Χλωρός διορίστηκε καίσαρας, ανέλαβε τη Γαλατία και επανέκτησε τη Βρετανία· ο Μ. εξακολούθησε να κυβερνά την Ιταλία, την Ισπανία και την Αφρική. Εκεί, κατέπνιξε την επανάσταση των Μαυριτανών νομάδων την 1η Μαΐου 305 μ.Χ., την ίδια ημέρα που ο Διοκλητιανός παραιτήθηκε των δικαιωμάτων του στο Μεδιόλανο (σημερινό Μιλάνο) και αποσύρθηκε σε μιαν έπαυλη στη Λευκανία. Όταν ο γιος του Μαξέντιος επαναστάτησε στη Ρώμη τον Οκτώβριο του 306 μ.Χ., δέχτηκε την πρόσκλησή του να αναλάβει για δεύτερη φορά τον θρόνο. Έπειτα από λίγο καιρό προσπάθησε να παύσει τον γιο του, αλλά απέτυχε και προσεταιρίστηκε τον Κωνσταντίνο, σύζυγο της κόρης του Φαύστας. Το 308 μ.Χ. ο Διοκλητιανός τον έπεισε να ξαναπαραιτηθεί. Επέστρεψε στον Κωνσταντίνο, όταν όμως εκείνος έλειψε σε εκστρατεία εναντίον των Φράγκων το 310 μ.Χ., υποκίνησε επανάσταση εναντίον του. Ο Κωνσταντίνος έσπευσε να ξαναγυρίσει και τον αιχμαλώτισε στη Μασσαλία, όπου ο Μ. πέθανε, πιθανότατα εξωθούμενος στην αυτοκτονία.
Dictionary of Greek. 2013.